Πολίτης, Νικόλαος

(Καλαμάτα 1852 – Αθήνα 1921). Κορυφαίος λαογράφος και θεμελιωτής των λαογραφικών σπουδών στην Ελλάδα. Μαθητής ακόμα του γυμνασίου έδειξε ενδιαφέρον για τα ήθη και τα έθιμα των αρχαίων και των νεότερων Ελλήνων, για τα γλωσσικά ιδιώματα, τα τραγούδια, τις παροιμίες, τα παραμύθια και τις παραδόσεις του ελληνικού λαού. Ήταν η εποχή που η θεωρία του Φαλμεράϊερ είχε προκαλέσει πανελλήνιο συναγερμό και είχε κεντρίσει τη φιλοτιμία των Ελλήνων λογίων να αποδείξουν με κάθε τρόπο την ιστορική συνέχεια και τους πνευματικούς δεσμούς της νεότερης με την αρχαία Ελλάδα. Σε ηλικία 14 ετών ο Π. δημοσιεύει στηνΠανδώραλαογραφικές πραγματείες και μανιάτικα τραγούδια, ενώ το 1870 είχε ήδη έτοιμο τον πρώτο τόμο τηςΝεοελληνικής μυθολογίας. Τις φιλολογικές σπουδές που έκανε στην Αθήνα (1868-72) συμπλήρωσε στο Μόναχο, όπου συνδέθηκε με το μετέπειτα κορυφαίο βυζαντινολόγο Κρουμπάχερ. Μετά την επιστροφή του στην Ελλάδα διορίζεται διαδοχικά βιβλιοθηκάριος στη Βιβλιοθήκη της Βουλής (1880), επιθεωρητής δημοτικής εκπαίδευσης (1884), υφηγητής (1882) και καθηγητής (1890) της μυθολογίας και της ελληνικής αρχαιολογίας στο πανεπιστήμιο. Ήταν ακόμα ο Π. συνεκδότης της Εστίαςαπό το 1889, ιδρυτής της Ελληνικής Λαογραφικής Εταιρείας (1908) και εκδότης του περιοδικού Λαογραφία, ιδρυτής τέλος του Λαογραφικού Αρχείου (1918), που προσαρτήθηκε αργότερα στην Ακαδημία Αθηνών. Από τα πολυάριθμα δημοσιεύματά του ας σημειωθούν εδώ τα δύο θεμελιώδη έργα του:Παροιμίαι(4 τόμοι, 1899-1902) καιΠαραδόσεις του ελληνικού λαού(2 τόμοι, 1904). Γνωστότατες επίσης είναι αιΕκλογαί από τα τραγούδια του ελληνικού λαού(1914). Τα έργα του Ν. Π γνώρισαν πολλές εκδόσεις. Ο Νικόλαος Πολίτης υπήρξε ο θεμελιωτής των λαογραφικών σπουδών στην Ελλάδα.